Bir Sporcu Neden Bayılır

Senkop olarak adlandırılan bayılma, beyine kan akışının azalmasından kaynaklanan ani, geçici bilinç kaybı sonrasında duruş kaybıdır. Beyin kan akımı önemli ölçüde ve geçici olarak azaldığı için şuur ve duruş (postür) kaybı olur yani bayılırız. Bayılma anında şuur kaybı olduğu için olup biteni hatırlayamaz, duruş kaybı olduğundan dolayı da yere düşeriz.

Spor müsabakalarında veya antrenmanlarda bayılan birçok sporcu görmüşünüzdür. Bayılmalar basit sebeplere bağlı gerçekleşse de bazen altta yatan ciddi hastalıkların habercisi olabilir.

Bayılma sebeplerine bakmadan önce tabi ki spor müsabakalarının çoğu temasa dayalı yapıldığı için öncelikle kafa travmasına bağlı bayılmayı unutmamak gerekir. Bu kişilerde iyi bir muayene, takip ve gerekirse tomografi, MR gibi üst düzey tetkikler gerekebilir. Ayrıca sıvı, elektrolit kaybı ve şeker düşüklüğü de görülebilecek nedenlerdendir.

Bayılmaların çoğu vazovagal senkop dediğimiz bayılma türüdür. Geçen yıl Galatasaray takımında futbol oynayan Bafetimbi Gomis korner atışı kullanırken bayılmıştı. Bu futbolcudaki bayılma sebebi vazovagal senkoptur. Çocuk ve gençlerde daha yaygın olan vazovagal atak tansiyonun düşerek beyindeki kan dolaşımını azalttığı ve bilinç kaybına neden olduğu için gerçekleşir.  Uzun süre ayakta kalma, artmış ısı maruziyeti, kan görme, yaralanma korkusu gibi nedenler bayılmaya neden olur.  Çoğu durumda vazovagal senkop tedavi gerektirmez. Sporcu da sıvı alımının düzenlenmesi, özel egzersizler ve bazı manevralar ile tedavi yapılabilir. Bazı özellikli olgularda ilaç tedavisi veya kalp pili tedavisi gerekli olabilmektedir.

Sporcu için ölümcül olabilecek bir diğer bayılma türü de kalp kökenli bayılmalardır. Bu kişilerde zeminde yatan doğuştan kalp kası büyümesi hastalığı, kalp deliği, kapak bozukluğu, ritim bozukluğu, sağ kalp kası bozulması ve doğuştan ritim bozukluğuna eğim yaratacak bazı ileti bozuklukları mutlaka araştırılmalıdır. İyi bir muayene, kan tahlili, kalp ultrasonu (ekokardiyografi) ve EKG ile birçok durum ekarte edilebilir. Gerekli olur ise üst düzey diğer incelemeler yapılıp tedavi, spora devam ve spordan men kararı dikkatlice verilmelidir.

Bütün sporcularımıza sağlıklı ve başarılı bir spor hayatı dilerim.